Press "Enter" to skip to content

Langdurige prijszekerheid met een vast energiecontract voor stroom en gas

Twijfel je over een energiecontract van 5 jaar vast? Hier ontdek je wat je wél en niet vastzet, de belangrijkste voor- en nadelen, kosten en opzegregels-en wanneer lang vastzetten juist rust geeft of minder slim is. Met duidelijke vergelijkingen (1-3 jaar, variabel, dynamisch) en praktische checkpunten voor o.a. zonnepanelen, verhuizen en welkomstkortingen kies je met een gerust gevoel wat past bij jouw situatie en budget.

Wat is een energiecontract 5 jaar vast

Wat is een energiecontract 5 jaar vast

Een energiecontract 5 jaar vast is een overeenkomst voor stroom en eventueel gas waarbij je leveringstarieven voor een lange periode vastzet: de prijs per kWh elektriciteit en per m3 gas blijft gelijk gedurende 60 maanden. Vaak staat ook het vaste leveringsdeel (vastrecht) vast. Wat níet vaststaat, zijn onderdelen die door overheid en netbeheer worden bepaald, zoals energiebelasting, heffingen, btw en netbeheerkosten; die kunnen tussentijds stijgen of dalen en bewegen dus mee op je factuur. Je betaalt elke maand een voorschot op basis van je verwachte verbruik en krijgt minimaal jaarlijks een eindafrekening met de werkelijke kosten. “Vast” betekent ook dat de looptijd vijf jaar is; stap je eerder over, dan kan er een opzegvergoeding gelden volgens de actuele regels en je contractvoorwaarden.

Verhuizen? Meestal neem je het contract mee naar je nieuwe adres, tenzij je leverancier anders aangeeft. Dit type 5 jarig energiecontract geeft veel prijszekerheid en helpt bij budgetteren, vooral als je verwacht dat energieprijzen gaan stijgen of als je rust wilt zonder tussentijds gedoe. Het risico is dat je minder flexibel bent: dalen marktprijzen, dan profiteer je pas na afloop of bij heronderhandeling. Ter vergelijking: een variabel contract kan per maand of kwartaal wijzigen, terwijl een dynamisch contract zelfs per uur (stroom) of per dag (gas) meebeweegt met de markt. Kies je voor energie 5 jaar vast, dan kies je primair voor zekerheid.

Hoe werkt het en wat staat er vast?

Bij een energiecontract 5 jaar vast zet je de leveringstarieven voor stroom en gas 60 maanden vast: de prijs per kWh elektriciteit en per m3 gas, en vaak ook het vaste leveringsdeel (vastrecht). Je betaalt maandelijks een voorschot op basis van je verwacht verbruik en krijgt jaarlijks een eindafrekening op basis van je werkelijke meterstanden, meestal automatisch via je slimme meter. Vast staan de tarieven en de looptijd; variabel blijven kosten die de overheid en netbeheer bepalen, zoals energiebelasting, heffingen, btw en netbeheerkosten.

Vervroegd overstappen kan, maar meestal met een opzegvergoeding volgens de actuele regels en je contractvoorwaarden. Soms zijn er uitzonderingsclausules bij wetswijzigingen of extreme marktomstandigheden. In ruil voor minder flexibiliteit krijg je langjarige prijszekerheid en rust in je budget.

Verschillen met 1-3 jaar vast, variabel en dynamisch

Onderstaande tabel zet een 5-jarig vast energiecontract af tegen 1-3 jaar vast en variabel/dynamisch, zodat je snel ziet hoe prijszekerheid, flexibiliteit en risico’s verschillen.

Kenmerk 5 jaar vast 1-3 jaar vast Variabel / Dynamisch
Looptijd & prijszekerheid Tarieven voor stroom/gas staan vast tot 60 maanden; alleen belastingen en netbeheerkosten kunnen wijzigen. Vast voor 12-36 maanden; kortere horizon met periodieke heroverweging. Variabel: prijzen wijzigen meestal maandelijks/kwartaal; Dynamisch: uur- en dagprijzen volgen direct de beurs (geen prijszekerheid).
Starttarief & marktrisico Vaak iets hoger instaptarief in ruil voor lange zekerheid; ongunstig als de markt snel daalt. Regelmatig gunstiger dan 5 jaar; sneller profiteren bij verlengen als markt daalt. Variabel: profiteert mee met dalingen maar ook met stijgingen; Dynamisch: maximale meebeweging, inclusief piek- en negatieve prijzen.
Flexibiliteit & opzeggen Tussentijds stoppen kan opzegvergoeding opleveren op basis van resterende looptijd/leveranciersschade (ACM-richtlijn); kan hoger uitvallen. Zelfde principe, maar doorgaans lagere mogelijke vergoeding door kortere resterende looptijd. Meestal maandelijks opzegbaar zonder opzegvergoeding (modelcontract en dynamisch).
Vereisten & gedrag Weinig actie nodig; geschikt voor voorspelbaar verbruik en lang in dezelfde woning blijven. Balans tussen zekerheid en flexibiliteit; passend als je binnen enkele jaren mogelijk verhuist of elektrificeert. Variabel: geen speciale eisen; Dynamisch: slimme meter verplicht en actief sturen naar goedkope uren loont.
Welkomstkorting & acties Minder vaak hoge welkomstkortingen bij lange looptijd. Regelmatig de scherpste acties/bonussen bij 1 jaar vast (afhankelijk van markt). Variabel/dynamisch: zelden forse welkomstkortingen; focus op tariefstructuur.

Kern: 5 jaar vast biedt maximale prijsrust maar minimale flexibiliteit; 1-3 jaar vast geeft een middenweg, terwijl variabel/dynamisch het meeste marktrisico én de meeste kansen op korte termijn biedt.

Een energiecontract 5 jaar vast geeft je de langste prijszekerheid: je tarieven blijven gelijk voor een volle vijf jaar. Daar staat tegenover dat de starttarieven vaak iets hoger liggen dan bij 1-3 jaar vast, omdat de leverancier meer marktrisico afdekt. Met 1-3 jaar vast houd je meer flexibiliteit om sneller te heronderhandelen als prijzen dalen. Variabele contracten kunnen maandelijks of per kwartaal wijzigen, waardoor je sneller profiteert van dalingen maar ook direct last hebt van stijgingen, meestal met maandelijks opzeggen.

Dynamische contracten volgen uurprijzen voor stroom en dagprijzen voor gas; ideaal als je je verbruik slim kunt sturen, maar prijsrisico ligt bij jou. Bij vaste looptijden moet je bij tussentijds opzeggen vaak rekening houden met een opzegvergoeding.

[TIP] Tip: Controleer op opzegboete, verhuisregeling en prijswijzigingsclausule vóór 5 jaar vast.

Voordelen, risico's en geschiktheid

Voordelen, risico’s en geschiktheid

Een energiecontract 5 jaar vast geeft je vooral rust: je legt de prijs per kWh en m3 voor lange tijd vast, waardoor je budget stabiel blijft en je minder last hebt van prijspieken. Dat is prettig als je weinig tijd of zin hebt om te blijven vergelijken, of als je verwacht dat energieprijzen op termijn stijgen. De keerzijde is minder flexibiliteit. Daalt de markt, dan zit je vast aan je afgesproken tarief en profiteer je pas later, of je moet tussentijds opzeggen met kans op een opzegvergoeding volgens je contractvoorwaarden.

Houd ook rekening met kosten die niet vaststaan, zoals energiebelasting, btw en netbeheerkosten; die kunnen je maandbedrag toch laten schommelen. Het contract past vooral bij je als je woonsituatie en verbruik de komende jaren stabiel blijven en je waarde hecht aan zekerheid. Verwacht je grote veranderingen, zoals verhuizen, een warmtepomp, elektrische auto of zonnepanelen, check dan extra goed de voorwaarden (zoals terugleververgoedingen en verhuisregels) voordat je energie 5 jaar vastlegt.

Pluspunten: prijszekerheid en rust voor lange termijn

Met een energiecontract 5 jaar vast leg je je stroom- en gastarieven voor lange tijd vast, waardoor je precies weet wat je per kWh en per m3 betaalt. Dat geeft rust in je hoofd en voorspelbaarheid in je budget: je maandvoorschot is stabieler en je hoeft niet constant de markt in de gaten te houden. Je bent beter beschermd tegen prijspieken en onverwachte schommelingen, wat vooral fijn is als je langdurige zekerheid zoekt of grotere plannen hebt waarvoor je je vaste lasten strak wilt plannen.

Het maakt financieel plannen eenvoudiger, bijvoorbeeld als je net een huis hebt gekocht of je gezinssituatie stabiel is. Zo houd je focus op je energieverbruik en besparing, zonder stress over wisselende tarieven.

Minpunten: minder flexibiliteit en kans op duurder uitkomen

Een energiecontract 5 jaar vast geeft zekerheid, maar je ruilt flexibiliteit in. Daalt de markt fors, dan blijf je aan je hogere tarief vastzitten en profiteer je pas na afloop of bij tussentijds opzeggen, vaak met een opzegvergoeding volgens je voorwaarden. Daardoor kun je over de hele looptijd duurder uitkomen dan met kortere vaste termijnen, variabel of dynamisch. Ook mis je tussentijdse welkomstaanbiedingen en scherp geprijsde acties.

Verandert je situatie, zoals verhuizen, zonnepanelen plaatsen, een warmtepomp of veel meer of juist minder verbruiken, dan kan het gekozen tarief minder goed passen. Bovendien kunnen belastingen en netbeheerkosten wél wijzigen, waardoor je maandbedrag toch schommelt terwijl je niet snel kunt overstappen zonder extra kosten of gedoe.

Wanneer past een 5 jarig energiecontract bij je?

Een 5 jarig energiecontract past bij je als je vooral rust en voorspelbaarheid wilt en je woonsituatie de komende jaren stabiel blijft. Woon je lang op hetzelfde adres, heb je een redelijk constant verbruik en wil je je vaste lasten strak plannen, dan is lang vastzetten logisch. Het past ook als je weinig tijd of zin hebt om de markt te volgen en je liever niet speculeert op prijsdalingen.

Verwacht je juist dat energieprijzen op termijn stijgen, dan biedt vijf jaar vast extra bescherming. Check wel je toekomstplannen: ga je verhuizen, een warmtepomp plaatsen, een elektrische auto laden of zonnepanelen nemen, kijk dan goed naar voorwaarden voor opzegging, terugleververgoedingen en eventuele kosten, zodat je contract aansluit op je plannen zonder verrassingen.

[TIP] Tip: Alleen kiezen voor prijszekerheid bij voorspelbaar verbruik; controleer opzegboetes vooraf.

Kosten en voorwaarden

Kosten en voorwaarden

Bij een energiecontract 5 jaar vast betaal je vooral voor drie dingen: je leveringstarieven (de prijs per kWh stroom en per m3 gas), het vaste leveringsdeel (vastrecht) en de onvermijdelijke posten zoals netbeheerkosten, energiebelasting en btw. Alleen de leveringstarieven en meestal het vastrecht staan vijf jaar vast; belastingen en netbeheerkosten kunnen tussentijds wijzigen en beïnvloeden je maandbedrag. Je betaalt maandelijks een voorschot en krijgt minimaal jaarlijks een eindafrekening op basis van je werkelijke verbruik. Zeg je tussentijds op, dan kan een opzegvergoeding gelden die is gekoppeld aan de resterende looptijd en het prijsverschil met de actuele markt; vraag altijd vooraf om een indicatie.

Let in de voorwaarden op prijsbescherming, welkomstkortingen en eventuele indexatieclausules, en check hoe je leverancier omgaat met verhuizen. Heb je zonnepanelen, kijk dan naar de terugleververgoeding en regels rond salderen, omdat die je opbrengst beïnvloeden. Tot slot: controleer of er boetevrije momenten of herzieningsopties zijn, zodat je weet hoeveel flexibiliteit je binnen vijf jaar behoudt.

Tarieven, vaste kosten en belastingen

Bij een energiecontract 5 jaar vast leg je de leveringstarieven voor stroom en gas vast: je betaalt een afgesproken prijs per kWh en per m3 gedurende de hele looptijd. Vaak staat ook het vaste leveringsdeel (vastrecht) vast, het bedrag dat je per maand of jaar betaalt ongeacht je verbruik. Wat niet vaststaat, zijn posten die buiten je leverancier vallen, zoals energiebelasting, btw en netbeheerkosten; die kunnen tussentijds wijzigen en laten je maandbedrag meebewegen.

In Nederland geldt bovendien een jaarlijkse vermindering energiebelasting op je elektriciteitsaansluiting, die kan worden aangepast. Heb je zonnepanelen, check dan of de terugleververgoeding apart is geregeld, want die is regelmatig variabel. Zo weet je precies welk deel echt vast is en welk deel kan schommelen.

Opzegvergoeding bij tussentijds stoppen (regelgeving en berekening)

Zeg je een energiecontract 5 jaar vast vroegtijdig op, dan kan in Nederland een opzegvergoeding gelden. Sinds 2023 wordt die meestal berekend als een redelijke vergoeding: het prijsverschil tussen je vaste leveringstarief en het actuele aanbod van je leverancier op het moment van opzeggen, vermenigvuldigd met het resterende verbruik over de looptijd. Daalt de markt en ligt jouw tarief hoger, dan kan de vergoeding oplopen; ligt jouw tarief juist lager dan de actuele prijs, dan is de schade van de leverancier nul en betaal je vaak niets.

De berekening gebeurt apart voor stroom en gas en op basis van aannames over je resterende verbruik; je hoort vooraf een duidelijke indicatie te krijgen. In België mag je als consument doorgaans kosteloos opzeggen, maar check altijd je contractvoorwaarden.

Kort rekenvoorbeeld voor energiecontract 5 jaar

Stel: je zegt na 36 maanden op en hebt nog 24 maanden te gaan. Je resterend verbruik wordt ingeschat op 3.500 kWh stroom en 1.200 m3 gas. Je vaste tarieven: 0,40/kWh en 1,60/m3. Het actuele aanbod op je opzegdag: 0,30/kWh en 1,30/m3.

Het prijsverschil is dus 0,10/kWh en 0,30/m3. De vergoeding wordt dan 3.500 × 0,10 = 350 voor stroom en 1.200 × 0,30 = 360 voor gas, samen 710. Is het actuele aanbod duurder dan jouw tarief, dan komt de vergoeding uit op nul.

Prijsbescherming, welkomstkortingen en indexatie

Bij een energiecontract 5 jaar vast draait prijsbescherming om het vastzetten van je leveringstarieven: je betaalt vijf jaar lang dezelfde prijs per kWh en per m3, los van marktbewegingen. Let erop dat dit níet geldt voor belastingen en netbeheerkosten; die kunnen wijzigen. Welkomstkortingen lijken aantrekkelijk, maar check hoe en wanneer ze worden uitgekeerd (cashback, korting op voorschot of eindafrekening) en of je ze verliest bij vroegtijdig opzeggen.

Soms compenseren leveranciers een hoge korting met hoger vastrecht, waardoor je netto minder voordeel hebt. Indexatie hoort in principe niet bij vaste contracten, maar sommige voorwaarden bevatten een indexatie- of herzieningsclausule voor uitzonderlijke situaties of grondstofkosten. Lees die passages goed, zodat je zeker weet welke prijscomponenten écht vaststaan gedurende de volledige looptijd.

[TIP] Tip: Bevestig tarief blijft vast; alleen belastingen en netkosten kunnen wijzigen.

Kiezen en vergelijken

Kiezen en vergelijken

Begin met wat je belangrijk vindt: maximale zekerheid of juist flexibiliteit. Vergelijk vervolgens op totale jaarkosten voor jouw verbruik, dus niet alleen de leveringstarieven maar ook vastrecht, eventuele welkomstkortingen en onvermijdelijke netwerk- en belastingposten. In Nederland kijk je naar netbeheerkosten en salderen met je zonnepanelen; in België let je op nettarieven, het capaciteitstarief en de injectievergoeding. Check de voorwaarden scherp: hoe wordt een opzegvergoeding berekend, wat is de verhuisregeling, en bevat het 5 jarig energiecontract een indexatie- of herzieningsclausule? Het beste moment om energie 5 jaar vast te leggen is wanneer tarieven stabiel of oplopend lijken en je rust wilt; bij snel dalende markten kan korter vast, variabel of dynamisch logischer zijn.

Vraag een aanbod op met jouw startdatum en profiel, controleer of de looptijd echt 60 maanden is en of het voorschot past bij je cashflow. Let ook op praktische details zoals betaalmethodes, waarborgsom, klantenservice en hoe er wordt omgegaan met teruglevering. In België kun je meestal kosteloos opzeggen, in Nederland kan een redelijke opzegvergoeding gelden; neem dat mee in je scenario’s. Kies uiteindelijk voor energie 5 jaar vast als het totale pakket je de meeste waarde en gemoedsrust geeft voor de komende jaren.

Beste moment om energie 5 jaar vast te leggen en waar je op let

Het beste moment om energie 5 jaar vast te leggen is wanneer tarieven stabiel of oplopend lijken en je vooral zekerheid wilt. Buiten piekperiodes (vaak richting winter) liggen aanbiedingen geregeld gunstiger, maar timing blijft inschatten: bij duidelijk dalende markten is korter vast vaak slimmer. Let bij je keuze op totale jaarkosten voor jouw verbruik, niet alleen het kWh- en m3-tarief maar ook vastrecht en onvermijdelijke netwerkkosten en belastingen.

Check of de looptijd echt 60 maanden is, wat de startdatum is en hoe een opzegvergoeding wordt berekend. Lees voorwaarden over indexatie- of herzieningsclausules, welkomstkortingen en uitbetaling. Heb je zonnepanelen, kijk dan naar terugleververgoeding en salderen/injectie. Kies pas als het pakket past bij je plannen en cashflow.

Vergelijkingschecklist voor energiecontract 5 jaar vast

Ga je een energiecontract 5 jaar vast vergelijken? Gebruik deze checklist om appels met appels te vergelijken en verrassingen te voorkomen.

  • Reken op totale jaarkosten voor jouw verbruik: kWh- en m³-tarieven plus vastrecht, netbeheerkosten en belastingen/heffingen.
  • Bevestig de looptijd: staat er echt 60 maanden, wat is de ingangsdatum en geldt dit op jouw adres/leveringsgebied?
  • Opzegvergoeding: controleer wettelijke regels en exacte berekening bij tussentijds stoppen (resttermijn, per product, maxima).
  • Kleine lettertjes: indexatie- of herzieningsclausules, doorrekening van belastingen/netkosten en wat er écht vaststaat.

Kies uiteindelijk het aanbod dat niet alleen goedkoop oogt, maar totaal klopt voor jouw verbruik en plannen. Zo haal je het meeste uit een energiecontract 5 jaar vast.

Overstappen zonder gedoe: stappenplan en aandachtspunten

Overstappen naar een energiecontract 5 jaar vast hoeft geen gedoe te zijn. Volg deze stappen en check de belangrijkste aandachtspunten om verrassingen te voorkomen.

  • Voorbereiden: kies een aanbod dat past bij je verbruik en plannen voor 5 jaar, controleer de einddatum van je huidige contract om een opzegvergoeding te vermijden, en vraag een gewenste startdatum aan.
  • Overstappen regelen: laat je nieuwe leverancier de opzeg en overstap verzorgen zodat je geen dag zonder stroom of gas zit; noteer op de startdag je meterstanden (of controleer je slimme meter) en bewaar alle bevestigingen voor de eindafrekening; voorkom dubbele aanmeldingen.
  • Aandachtspunten: zet een passend maandvoorschot, check voorwaarden voor zonnepanelen (terugleververgoeding en salderen/injectie), maak zo nodig gebruik van 14 dagen herroepingsrecht; let op dat in Nederland bij vroegtijdig stoppen een redelijke opzegvergoeding kan gelden, terwijl je in België meestal kosteloos kunt opzeggen.

Met deze checklist stap je soepel over naar 5 jaar vaste energie. Zo start je met rust en duidelijkheid over kosten en voorwaarden.

Veelgestelde vragen over energiecontract 5 jaar vast

Wat is het belangrijkste om te weten over energiecontract 5 jaar vast?

Een 5-jarig energiecontract legt stroom- en gastarief en vastrecht voor vijf jaar vast. Je krijgt prijszekerheid en rust, maar minder flexibiliteit. Tussentijds opzeggen kan opzegvergoeding geven. Verschilt van variabel/dynamisch door voorspelbare, niet-meebewegende prijzen.

Hoe begin je het beste met energiecontract 5 jaar vast?

Inventariseer je jaarverbruik (kWh/m³) en contractstatus. Bereken mogelijke opzegvergoeding. Vergelijk all-in leveringskosten, vastrecht, welkomstkorting, terugleververgoeding/salderen, herkomst stroom, indexatie/prijsbescherming en voorwaarden bij verhuizen. Kies vastzettenmoment met gunstige markttarieven en bevestig schriftelijk.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij energiecontract 5 jaar vast?

Vastzetten zonder je huidige opzegvergoeding te kennen; alleen kale tarieven vergelijken; voorschot en belastingen negeren; geen aandacht voor salderen/terugleververgoeding; contractoverlap veroorzaken; kleine lettertjes missen (indexatie, verhuisregeling, welkomstkorting-voorwaarden); prijsdalingsrisico onderschatten over vijf jaar.